2018
Kolo Tonga foʻou ʻi Nuʻusila
Siulai 2018


Kolo Tonga Foʻou ʻi Nuʻusila

Naʻe ofi ki ha kau mēmipa mo ha ngaahi kaungāmeʻa ʻe toko 70 ne nau kau atu ki he kolo Tonga foʻou ʻi Taulanga, Nuʻusilá ʻi he fakahoko ʻenau fuofua lotú he konga kimuʻa ʻo e taʻu ní, ʻi Māʻasi.

Ko e fuofua taimi ia ne fakahoko ai ʻe he kāingalotu ʻo e kolo Tongá ʻenau houalotú ʻi heʻenau lea fakafonuá ʻi he Siteiki Taulangá talu hono fokotuʻu ʻi he 1997.

ʻOku tokangaʻi ʻa e kolo Tongá ʻe Palesiteni Folau T. ʻĀlusa. ʻE fakahoko ʻa e ngaahi houalotú ʻi he Senitā Fakasiteiki ʻo Taulangá ʻi he Hala 884 Cameron.

Ne hoko e lea faka-Pilitāniá ko ha fakatuta ki ha kāingalotu Tonga tokolahi ke toe kau ʻi he ngaahi houalotu ʻa e Siasí.

ʻOku pehē ʻe Falanisisi Fitisipetuliki, ko ha taki fakafeituʻu he Siasí, “ʻOku mau loto ke poupouʻi ʻa e kāingalotu kotoa ʻi he lotoʻi siteikí.”

“ʻE tāpuekina ʻe he fokotuʻutuʻu foʻou ko ʻení e kāingalotu Tongá mo fakaʻatā ke nau lava ʻo lotu ʻi heʻenau lea fakafonua pē ʻanautolú.”

ʻE fakahoko kotoa ʻa e ngaahi fakatahaʻangá ʻi he lea faka-Tongá tuku kehe pē ngaahi kalasi ʻa e fānaú mo e toʻutupú, ke lava ai ʻa e toʻu kei talavoú ke nau ʻilo mo ako e lea faka-Pilitāniá.

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Fitisipetuliki ʻe hoko hono fokotuʻu ʻo e faiʻangalotu foʻou ko ʻení ko e “makamaile ʻo ʻene fua fatongiá” pea ko ha meʻa “makehe ia mo fakalaumālie” kiate ia.

Naʻe lea ʻa Palesiteni Falanisisi Fitisipetuliki, ko e palesiteni ʻo e Siteiki Taulanga Nuʻusilá ki he kau mēmipa ʻo e Kolo Tongá ʻo pehē ko e koló naʻe “fokotuʻu ia koeʻuhí ko hoʻomou tui māteakí”.

Naʻá ne hoko atu ʻo pehē, “ʻI hoʻomou akoʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni mo e tokāteline ʻo e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisi kuo fakafoki maí, ʻe tupulekina leva e Koló”.

Naʻá ne toe fehuʻi foki, “Naʻa mou lavelaveʻiloa ʻapē te mou kau ki ha ngaahi houalotu ʻa e Siasí ʻi he lea faka-Tongá mavahe mei Tonga?”