Aoaoga a Peresitene
Mataupu 1: Ola i Mea Ua Tatou Talitonu i Ai


Mataupu 1

Ola i Mea Ua Tatou Talitonu i Ai

E tatau lava ona faaalia la tatou tapuaiga i o tatou olaga i aso taitasi.

Mai le Soifuaga o Siaosi Alapati Samita

Ina ua 34 tausaga o lona soifua, sa faia e Siaosi Alapati Samita se lisi o faaiuga na ia faaigoaina o lana “tautinoga faaletagata lava ia”—o mataupu autu e 11 na ia tautino e ola ai:

“O le a avea a’u ma se uo i ē e leai ni uo, ma olioli e auauna atu i mea o manaomia e e matitiva.

“O le a ou asiasi i e mama’i ma e puapuagatia ma faaosofia i latou i se manao mo le faatuatua e faamaloloina ai.

“O le a ou aoao atu le upumoni mo le malamalamaaga ma faamanuiaga o tagata uma.

“O le a ou sailia lē ua se ese ma taumafai ina ia toe aumaia o ia i se olaga amiotonu ma le fiafia.

“O le a ou le saili e aumai faamalosi tagata ia ola i o’u talitonuga faavae, ae ia ou alofa ia i latou ina ia latou faia ai le mea tonu.

“O le a ou ola faatasi ma tagata e le taualoa ma fesoasoani e foia o latou faafitauli, ina ia fiafia lo latou olaga i le tino nei.

“O le a ou taumamao mai le fialauiloa i tulaga maualuluga ma aloese mai le faaviiviivale o uo lē mafaufau.

“O le a ou le faamanu’aliaina lava ma le iloa ni lagona o se tasi, e oo lava foi i sē atonu e sese mai ia te au, ae o le a ou saili e agalelei ia te ia ma fai o ia ma a’u uo.

“O le a ou faatoilaloina ni uiga manatu faapito ma le lotoleaga ae olioli i tulaga faamanuiaina o fanau uma a lo’u Tama Faalelagi.

“O le a le avea lava a’u ma se fili i soo se tagata ola.

“I le iloa ai e na o le tasi lava le fuafuaga na ofoina mai e le Faaola o tagata i le lalolagi, lea o le a atiina ae ai atoatoa i tatou ma tatou matua fiafia ai lava iinei ma le olaga a sau, ua ou lagona ai ua le gata o se tiute ae o se avanoa faamanuiaina foi e faasalalau atu ai lenei upumoni.”1 [tagai fautuaga 1 i le itulau e 9.]

O i latou na silafia Peresitene Samita, na latou tautino mai sa ia soifua moni lava i lana tautinoga. Sa faamatala e Ezra Taft Benson, a o avea i lena taimi ma se tasi o le Korama a Aposetolo e Toasefululua, se aafiaga na faamaoni a’ia’i ai Peresitene Samita i lana faaiuga e “asiasi i ē mama’i ma puapuagatia ma faaosofia i latou i se manao mo le faatuatua e faamaloloina ai”:

“O le a lē uma lo’u lotofaafetai mo ana asiasiga i lo’u aiga a’o ou [toesea] o se faifeautalai faatauvaa. … E faapitoa la’u faafetai mo sana asiasiga i le tuneva o le po a’o tigaina lo’u afafine laitiiti ua lata ina maliu. E le’i ta’u maia, ae na maua e Peresitene Samita se taimi e sau ai i lena fale, ma tuu ona aao i luga o le ulu o lena teineitiiti, a o si’i e lona tina e pei ona sa ia faia mo le tele o itula, ma folafola atu e toe malosi atoatoa. O Peresitene Samita lena, na te faaavanoa lava se taimi e fesoasoani ai, aemaise ia i latou o e mama’i, i latou o ē sili ona manaomia o ia.”2

Sa matauina e Spencer W. Kimball se isi taimi na faaalia ai i aga a Peresitene Samita lona talitonuga maumaututu e agalelei atu i “se tasi atonu e sese atu ia [te ia]”:

“Na lipoti atu ia [Peresitene Samita] ua i ai se tagata ua gaoia lona peleue e tuu i lona nofoafaataavale. Na ia tali atu e aunoa ma le toatama’i: ‘Ma’imau e pe a na iloa po o ai, ina ia mafai ona avatu foi i ai ma le palanikeke, aua ai lava ua maalili; ma ni nai meaai foi, aua ai lava o fiaai.’”3

Na tusia e se tasi na matauina Siaosi Alapati Samita: “O lana tapuaiga e le o se aoaoga faavae e teu faamalūlū. E le o se taumatematega. E sili atu lona uiga ia te ia nai lo na o se fuafuaga matagofie e faamemelo i ai. E sili atu i le na o se filosofia o le olaga. I se tasi o ona manatu i mea e ao ona faatino, o le tapuaiga o le agaga lea e ola ai se tagata, lea na te faia ai ni mea, pe tau lava o le fai atu o se upu alofa po o le avatu o se ipu vai malulu. E tatau lava ona faaalia lana tapuaiga i ana galuega. E tatau lava ona faaauau atu i auiliiliga o le olaga i aso taitasi.”4

Na aoteleina e se tasi o ona fesoasoani i le Au Peresitene Sili, Peresitene J. Reuben Clark Jr., le amio sa’o patino o Peresitene Samita i upu nei: “O ia o se tasi o nai tagata toaitiiti e mafai ona e faapea atu, sa soifua o ia e pei ona sa ia aoao mai.”5

Aoaoga a Siaosi Alapati Samita

O lo tatou usiusitai i le talalelei—e le na o lo tatou auai i le Ekalesia—e agavaa ai i tatou e ta’ua o le Au Paia.

O le tapuai i le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, o se olaga e tuuto, o se manaoga ia agavaa mo ia, o lē e ona foliga ia sa foafoaina ai i tatou ma tuuina mai ia i tatou mea uma … ia e taua—o le talalelei a Iesu Keriso.6

Se mea ina a matagofie o lo tatou lagonaina lea o i tatou o nisi o se ekalesia o loo i ai pe ua tatau ona i ai ni tagata paia. E le lava le tusia o o tatou igoa i faamaumauga. E taua lo tatou ola i ni olaga e onomea ai ona ta’u i tatou o ni Au Paia, ma afai tou te faia lena mea, o le a outou fiafia. …

Ina ua afio mai Iesu le Nasareta i le lalolagi ma amata ona folafola atu le Talalelei o le Malo, sa toatele, aemaise lava le au Faresaio faafia amiotonu, o ē sa teena Lana savali, sa fai mai o i latou na tupuga mai ia Aperaamo ma faailoa mai o lo latou gafa e faasaoina ai i latou i le Malo o le Atua.

Na ta’u atu e le Faaola ia te i latou, afai o i latou o ni fanau a Aperaamo, semanu latou te faia galuega a Aperaamo [Tagai Ioane 8:33–39.] Ou te fia fai atu i le Au Paia o Aso e Gata Ai, afai ua agavaa i tatou e ta’ua o Au Paia o Aso e Gata Ai, e afua ona o loo tatou ola i ni olaga o ni tagata paia, ma o le faamoemoega lea o le Talalelei ia faaagavaa i tatou i le ala lena. Ua oo le lalolagi i se tulaga ua faaseseina e le tiapolo mo se taimi umi tele, ma ua tautino mai e na o le talitonu lava i le Atua ona pau lea o le mea e tatau ai mo le faaolataga, ma ua ou mata’u ai. Ua na o se togafiti a le tiapolo lena mea.7 [Tagai i fautuaga 2 i le itulau e 9.]

O le “Faa-Mamona,” e pei ona ta’ua ai, o le Talalelei lea a Iesu Keriso, o lea la, o le mana o le Atua e ola ai i latou uma o e faatuatua ma usiusitai i ona aoaoga. E le o i latou o e faapea mai, “Le Alii e, le Alii e,” e olioli i le mafutaga ma Lona agaga ae o i latou o e faia Lona finagalo [tagai Luka 6:46].8

O le mataupu e 7 o le Mataio ma le fuaiupu e 24, ua ou maua ai le mau lea:

“O lenei, ai se faalogo i a’u upu nei, ma faia e ia, ou te faatusaina o ia i le tagata poto, ua na faia lona fale i luga o le papa:

“Ona to mai lea o uaga, ua oo mai foi tafega, ua agi mai foi o matagi, ua pesi mai i lea fale, a e lei pau lava ia; aua ua faavaeina i luga o le papa.

“Ai se faalogo foi i a’u upu nei, a e le faia, e faatusaina o ia i le tagata valea, na na faia lona fale i luga o le oneone:

“Ona to mai lea o uaga, ua oo mai foi tafega, ua agi mai foi o matagi, ua pesi mai i lea fale, ona pau ai lea, ua nutipalaina lava.” [Mataio 7:24–27.]

E toafia i tatou, ua iloa le finagalo o le Tama, ma o loo faia? E toafia i tatou o loo faataatiaina i lea aso ma lea aso se faavae ma fausia se fausaga e ogatusa ma le malualii o tulaga o lo tatou Alii? ‘Ioe, o le tagata o le maota lea o le Atua, o malumalu lava; a e soo se malumalu e faaleagaina, o le a faaumatia lena malumalu e le Atua.’ [MFF 93:35.] Ua Ia aumaia ia i tatou le poto ma le atamai e sili atu i lo o tatou uso a tagata. Ua tuuina mai se malamalama i le muai olaga i le Au Paia o Aso e Gata Ai; o se silafia ua tatou i ai iinei ona sa tatou tausia lo tatou uluai esetete, ma ua tuuina mai le avanoa ia i tatou e maua ai le ola e faavavau i le afioaga o lo tatou Tama Faalelagi, e ala i le tausia o lo tatou esetete lona lua. O le a le faamasinoina i tatou e faapei ona faamasinoina o tatou uso ma tuafafine e le lalolagi, ae e tusa ai ma avanoa sili atu ua tuuina mai ia te i tatou. O le a tatou i ai faatasi ma i latou ua taliaina le upu a le Alii, o e na faafofoga i Ana fetalaiga, ma afai tatou te faia o le a tatou maua le ola e faavavau, ae afai tatou te le faia, o le ta’usalaga lo tatou taunuuga.9

Ina tatou faia ia ia sili atu le lelei nai lo soo se taimi ua mavae atu. Sei o tatou faafouina nei lo tatou naunautaiga ia avea ma Au Paia moni o Aso e Gata ai, ae lē na ona faafoliga. … Ou te le iloaina lava se tagata e le mafai ona lelei teisi atu mea na te faia nai lo le mea sa i ai, pe afai e tonu ia te ia o le a faia ia sili atu.10

O loo faamoemoe mai lo tatou Tama Faalelagi tatou te sauniuni ma ola agavaa mo Ana faamanuiaga ua folafola mai.

Ua ou susueina le mataupu e luasefulu lua o le tusi a Mataio e uiga i aoaoga a le Faaola, ma o le a faitauina lenei faataoto faapitoa:

“Ona toe sauni ai lea e Iesu o faataoto, ua faapea atu ia te i latou,

“E tusa le malo o le lagi ma le tasi tupu ua na faia le tausamaaga o lona atalii,

“Ua aauina atu e ia ana auauna e fai atu i e na talaiina ia o mai i le tausamaaga …

“Ona ulufale atu ai lea o le tupu e vaavaai i e na taooto e aai, ua iloa atu e ia o le tasi tagata ua le ofu i le ofu o le tausamaaga:

Ona fai atu ai lea o ia ia te ia, Sole, pe faapefea ona e ulufale mai iinei ua le ia te oe le ofu o le tausamaaga? Ona le gagana ai lea o ia.

“Ona fai atu ai lea o le tupu i auauna, Ia outou fusifusia ona vae ma ona lima, ma ave o ia, ma lafo i le pouliuli i fafo, e i ai le taufaitagiaue ma le lilivau o nifo.

“Aua e toatele e ua talaiina, ae toaitiiti e ua filifilia. ” [Tagai Mataio 22:1–3, 11–14.] …

… O se tagata lenei na sau i le tausamaaga, ae ina ua oo mai le taimi ua sau ai le tupu po o le alii na vaaia e le o ofu o ia i le ofu o le tausamaaga. E foliga mai sa ia le amanaiaina le taua o lena mea. Na sau o ia i totonu, e lei saunia, a ua faamoemoe o le a taumafa ai. Na sau o ia i le tausamaaga—na valaaulia i latou uma i le tausamaaga, ae ou te masalo sa tatau ona latou iloa uma e na o tagata lava o loo laei tatau o le a faatagaina i totonu, ma sa ofo lenei alii ina ua fesiligia o ia pe aisea na alu atu ai faapena.

E foliga mai e manatu le lalolagi, e mafai ona latou o mai i soo se taimi lava latou te saunia ai. E le malamalama ia fanau a lo tatou Tama, e i ai ni tapenaga e tatau ona fai. Ua faaseseina foi i latou e le tiapolo ia latou talitonu, e le manaomia ni tapenaga, soo se mea lava o le a talia, ae i le savali lenei na tuuina atu e le Faaola i se faataoto i ana uo, ua ta’u mai ai ia te i tatou e tatau lava ona i ai ni nai tapenapenaga, ma a aunoa ma lena tapenaga, o le a leai se tasi e faatagaina e aofia ai i meaalofa e sili atu ona taua a lo tatou Tama Faalelagi. E faatatau foi lena mea i tagata auai o lenei Ekalesia, o ē ua manatu faapea ona ua valaaulia i latou, ma ona ua i ai o latou igoa i luga o faamaumauga faatasi ma i latou ua valaauina, e leai la se isi mea latou te faia. … Ua galo ia i latou le Alii ma ua le saunia ai mo le tausamaaga lea na ia valaaulia ai i latou.

O loo faamoemoe lo tatou Tama Faalelagi, o le a tatou sauniuni mo le tausamaaga a leai o le a le faitaulia i tatou. O loo faamoemoe o Ia ia tumau pea ona faatumuina o tatou mafaufau i le upumoni, ma faasoa atu lena upumoni pe a maua avanoa mo ana fanau uma. O le i ai o o tatou igoa i faamaumauga a le Ekalesia, e le o se pine faamau lea o le a tatou maua ai so tatou nofoaga i le malo selesitila. E na o i latou lava o loo ola agavaa e avea ma sui auai o lena malo, o le a maua o latou nofoaga iina.

I le lotolotoi o tulaga lē mautonu, o le le mautinoa o loo i ai i le lalolagi, afai e i ai lava se taimi e tatau ai ona tatou suesueina i tatou lava, e iloa ai pe o tatou faia le mea o loo finagalo le Alii tatou te faia, o le asō; afai e i ai lava se taimi e tatau ai ona tatou mautinoa o loo tatou i ai i le ala o le ola faavavau, o le taimi nei. E le mafai ona tatou lē amana’iaina nei avanoa. E lē ulagia le Atua. Ina ua ia ofoina mai ia i tatou se meaalofa, ina ua ia tuuina mai se faamanuiaga e mafai ona tatou maua, ina ua ia valaaulia i tatou e taumamafa i se talisuaga ae tatou te lē amana’iaina, e mafai ona tatou mautinoa o le a tatou pagatia i le faanoanoa o le a oo mai ia i latou e lē taliaina faamanuiaga a le Alii pe a ofoina mai.11

E le mafai ona tatou ola e faapei o le lalolagi, ma faamoemoe e maua lo tatou nofoaga tonu i le Malo. Ua ta’u mai e le Alii ia i tatou i le vaega muamua o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, e faatatau i le amioleaga: e le mafai ona Ia vaai atu i le agasala ma faatagaina ai sina mea itiiti lava [tagai MFF 1:31]. O se manatu faavae faigata lenei, aua o nisi o i tatou i le Ekalesia ua manatu e mafai ona tatou faatalale i le Talalelei a lo tatou Alii ma mataupu faavae o le Ola e Faavavau, ae tatou te maua lava le nofoaga tatou te mananao ai. E le moni lena mea. O le a alofa mutimutivale le Atua, peitai o le a faamasinotonu o Ia, ma afai tatou te mananao i soo se faamanuiaga, e na o le tasi lava le ala e mafai ona tatou maua ai, o le tausia lea o poloaiga e mafai ona tatou maua ai faamanuiaga.12 [Tagai Fautuaga 3 i le itulau e 10.]

Afai o tatou faia lo tatou tiute atoa, e molimau o tatou olaga i lo tatou talitonuga i le talalelei.

I le tausaga na te’a nei, sa ou maua ai le avanoa e feiloai ma talanoa ai i le talalelei ma nisi o tamalii i lenei alaalafaga [Aai o Sate Leki], e le o ni tagata o la tatou Ekalesia. O le isi alii ua luasefulu tausaga o nofo ai iinei, o se tagata e le mafai ona faitioina, o se tagatanuu lelei, o se tagata faipisinisi maoae, o se tasi foi e agalelei i o tatou tagata. Na ia fai mai, ua luasefulu tausaga o nofo ai iinei, ma ua ia faia ai se faaiuga e tutusa lava lo tatou lelei ma tagata o isi ekalesia; e leai lava se eseesega o i tatou i lana vaai.

Ou te fia fai atu ia te outou, uso e ma tuafafine, e le o se tala manaia lea ia te au. Afai e le faia e le talalelei a Iesu Keriso ia a’u, ia avea ma se tagata ua sili atu, o lona uiga e le’i atiina ae a’u e pei ona tatau ai, ma afai e mafai ona ola ai faatasi i tatou ma o tatou tuaoi e le auai i lenei Ekalesia, mai lea tausaga i lea tausaga ma latou lē vaaia se faamaoniga o faamanuiaga e maua mai i le tausiga o poloaiga a le Atua i o tatou olaga, ona i ai lea o le tulaga manaomia e toe fatufatua’i ai Isaraelu. …

… Pe o outou faia ea o outou tiute? pe o tatou faia ea le galuega na faatuatuaina mai e le Alii i la tatou vaaiga? pe o tatou lagonaina ea le tiutetauave ua i o tatou luga? pe o tatou faaopeopea foi i le sua mai ma le pe atu o le tai e aunoa ma se mea e fai, ae manatu māmā lava o le a faaolaina i tatou i le aso gataaga?13

Ua ta’ua i tatou o tagata e tulaga ese [tagai 1 Peteru 2:9] aua, atonu, ua tatou talitonu atoatoa i le talalelei a Iesu Keriso. …

Afai e tulaga ese i tatou ona ua tatou ola ai i upu uma e pa’ū mai i le fofoga o lo tatou Tama Faalelagi [tagai MFF 84:44], o lona uiga e moni lava o i tatou o ni tagata ua faamanuiaina. O le tele lava, o loo tatou ola i le molimau na tuuina mai e lo tatou Faaola, ma o lea la, o i tatou o se nuu faamanuiaina; peitai o le a atili ai ona faamanuiaina tele i tatou ma fiafia pe a mafai ona tatou faatinoina e i tatou lava o tatou tiute uma.

Ou te tatalo ia mafuta ma i tatou le agaga lea e mafai ai ona tatou auauna atu ma le faamaoni, ia faatoilaloina e le mana’o e fai mea lelei ia tofotofoga tatou te fetaia’i i le ala, ma po o fea lava tatou te o i ai, ia afua ona vivii ae i lo tatou Tama i le lagi i latou e vaavaai mai, ona o a tatou galuega lelei [tagai Mataio 5:16].14

Tatou suesue nei loa i tatou lava. Pe o tatou faia ea mea uma e tatau ona tatou faia? Afai e leai, ia tatou toe liliu ma faia ia sili atu. Afai o tatou faia e pei ona tatau ai, afai o tatou aapa atu i itu uma e faia mea lelei mo fanau a lo tatou Tama, o lona uiga o le a tatou aumaia mo i tatou lava faamanuiaga mai se Tama o i ai le poto uma, ma o le a tatou olioli i mea lelei tatou te faataunuuina iinei. …

Ia tatou lotomaulalo ma lototatalo, ia ola latalata i lo tatou Tama Faalelagi, ma ia faaalia lo tatou talitonu i le Talalelei a Iesu Keriso, e ala i le ola usiusitai i ona mataupu faavae. Ia faaalia lo tatou faatuatua i le Atua, ma i le galuega ua Ia tuuina mai i le lalolagi, e ala i se olaga sa’o ma le tumau ai, aua a oo mai le iuga, o le molimau aupito malosi lena o le a mafai ona tatou tuuina atu i le moni o lenei galuega.15 [Tagai fautuaga 4 i le itulau e 10.]

Fautuaga mo Suesuega ma le Aoaoina Atu

Mafaufau i manatu nei a o e suesueina le mataupu po o lou sauniuni foi e aoao atu. Mo fesoasoaniga faaopoopo, tagai i itulau v–vii.

  1. A o e toe iloiloina le tautinoga a Peresitene Samita (itulau 1–2), mafaufau i ni mataupu faavae e te manao e mulimuli ai i lou olaga. Mafaufau e tusitusia i sau lava api o talaaga.

  2. Faitau uma parakalafa muamua e fa i le itulau e 3. O le a le uiga o le avea o se Au Paia o Aso e Gata Ai? O le a se mea e mafai ona fai e matua e fesoasoani ai i a latou fanau ia ola i le olaga o se tagata paia?

  3. A o e faitauina le vaega o loo amata i le itulau e 5, mafaufau pe mafai faapefea ona faatatau le faataoto o le tausamaaga i lou olaga (tagai foi Mataio 22:1–14). Mo se faataitaiga, o le a se mea o faatusa i ai le tausamaaga? O ai e faatatau i ai malo valaaulia? Mafaufau po o le a se mea e mafai ona e faia e “sauniuni ai mo le tausamaaga” (itulau e 6).

  4. Faitau le parakalafa mulimuli o aoaoga (i le itulau e 9) ma mafaufau i se tasi e te iloa, e i ai se molimau malosi i le talalelei. E faapefea ona faaalia i le olaga o lena tagata lana molimau? Mafaufau po o le a se mea e mafai ona e faia e faaalia ai lau molimau.

Mau E Fatatau I Ai: Mataio 7:16–23; Iakopo 1:22–25; 2:15–18; 1 Ioane 2:3–6; Moronae 7:3–5; Mataupu Faavae ma Feagaiga 41:5

Fesoasoani faafaiaoga: “Ina ia fesoasoani tatou te aoao atu mai tusitusiga paia ma upu a perofeta o aso e gata ai, ua gaosia e le Ekalesia ni tusi lesona ma isi punaoa. E tau le manaomia nisi faamatalaga faamalamalama po o nisi punaoa e faasino i ai” (O Le Aoao Atu, E Leai Se Isi Valaauga e Sili Ai: O Se Punaoa Taiala mo le Aoaoina Atu o le Talalelei [1999], 52).

Faamatalaga

  1. “President George Albert Smith’s Creed,” Improvement Era, Apr. 1950, 262.

  2. Ezra Taft Benson, i le Conference Report, Ape. 1951, 46.

  3. Spencer W. Kimball, O Le Vavega o le Faamagalo Atu (1969), 284.

  4. Bryant S. Hinckley, “Greatness in Men: Superintendent George Albert Smith,” Improvement Era, Mati 1932, 270.

  5. J. Reuben Clark Jr., in Doyle L. Green, “Tributes Paid President George Albert Smith,” Improvement Era, June 1951, 405.

  6. I le Conference Report, Apr. 1949, 8.

  7. “The Church with Divine Authority,” Deseret News, Sept. 28, 1946, Church section, 1, 6.

  8. I le Conference Report, Ape. 1913, 28–29.

  9. I le Conference Report, Oke. 1906, 47.

  10. I le Conference Report, Ape. 1941, 27.

  11. I le Conference Report, Oke. 1930, 66–68.

  12. Seventies and stake missionary conference, Oct Oke. 4, 1941, 6.

  13. I le Conference Report, Oke. 1916, 49.

  14. “Some Points of ‘Peculiarity,’” Improvement Era, Mati 1949, 137.

  15. I le Conference Report, Ape. 1914, 13.

“O lenei, ai se faalogo i a’u upu nei, ma faia e ia, ou te faatusaina o ia i le tagata poto, ua na faia lona fale i luga o le papa.”

“Afai o tatou aapa atu i itu uma e faia mea lelei mo fanau a lo tatou Tama, o lona uiga o le a tatou olioli i mea lelei tatou te faataunuuina iinei.”