O le Nofoaga i Sisifo

Ou te le manao i tagata e malamalama e i ai se mea ua ou faia ua mafua ai lo tatou o mai iinei [i le Vanu o Sate Leki], o le tausiga lena a le Silisiliese, o le mana o le Atua ua maua ai le faaolataga mo nei tagata, e le mafai lava ona ou saunia se fuafuaga faapenei (DBY, 480).

Sa ou le saunia le fuafuaga sili a le Alii ua tatala ai le ala e auina mai ai nei tagata i nei mauga. O Iosefa sa ia fuafuaina le malaga mo ni tausaga ao le i faataunuuina, ae le i oo mai o ia iinei (DBY, 480).

I le vaitaimi o Iosefa sa matou nonofo ai i le tele o itula i taimi taitasi ma talanoa e uiga i lenei lava atunuu. Sa masani ona faapea mai Iosefa, “Pe ana faapea ou te i ai i Mauga Papa ma se selau o ni alii faatuatua, o le a ou fiafia ma o le a ou le popole lava i ni tagata faatupu faalavelave e osofaia i latou (DBY, 480).

Sa matou nonofo i Ilinoi mai le 1839 seia oo i le 1844, ma o le taimi lea [o fili o le Ekalesia] sa toe faamanuiaina foi i le faatupuina o le agaga o sauaga e faasaga ia Iosefa ma le Au Paia. Faalata! Faalata! Faalata! Ua latou valaau mai ai, ma fai mai o i matou o fasioti tagata, gaoi, pepelo, mulilulua, o tagata pito sili ona leaga i le fogaeleele… . Sa latou ave ia Iosefa ma Ailama, ma ina ia faamaonia lo laua saogalemu, sa talosaga le Kovana o Thomas Ford mo le faatuatuaga o le setete o Ilinoi. Sa falepuipui i laua i [Carthage, Illinois], ma e foliga mai ina ia saogalemu ai, aua ua matua malosi ma le pulea ia le motu o tagata. Sa tuu atu i laua e le Kovana i lima o le motu o tagata, o e sa ulufale atu i le falepuipui ma tafana ma maliliu ai i laua. O Ioane Teila o loo tatou faatasi iinei, sa i ai foi i le falepuipui, ma sa fanaina foi o ia, ma sa i ai o ia i lona moega mo ni masina ina ua mavae lea mea. Ina ua uma ona faataunuu e le motu o tagata le fasioti tagata, sa latou o mai ia i matou ma susunu o matou fale ma faatoaga sana. A o atu tagata o le Au Paia e tape le afi, ona lalafi lea o le motu o tagata i lalo o pa, ma a oo mai le po, ona latou tafanaina lea o i latou.

I le tausaga e 1845 sa ou tusia se tusi i Kovana uma o setete ma teritori i le Iuni, ma talosaga atu ia i latou mo se nofoaga saogalemu, i totonu o o latou tuaoi, mo le Au Paia. Sa teena lenei faamanuiaga mo i matou, e ala i le leai o se tali mai poo le faafiti mai i mea uma lava. Ua latou malilie uma e le mafai ona matou o atu i mea e gata ai o latou teritori poo setete (DBY, 474).

Na malaga mai ni taitai faalemalo se toatolu i [Navu] i le tautoulu o le 1845, ma faia ai se fonotaga ma le Toasefululua ma isi; ua latou mananao ina matou tuua le Iunaite Setete. Sa matou tau atu o le a matou faia lea mea, ua leva ona matou faatasi ma i latou, ua matou malilie e tuua le Setete o Ilinoi, o se iuga o lena manatu faapito faalelotu e faasaga mai ia i matou ua le mafai ai ona matou nonofo ma le filemu. O nei alii ua latou fai mai ua upuesea i matou e tagata. O Stephen A. Douglas, o se tasi o le toatolu, matou te masani. Sa ia fai mai, “Ou te iloa outou, ou te iloa Iosefa Samita; o ia o se alii lelei,” ma o nei tagata o tagata lelei; ae o le manatu faapito o le … . amioleaga ua faapea lava, ua ia fai mai ai, “Alii, e le mafai ona outou nonofo iinei ma ola filemu ai.” Sa matou malilie e o ese. Sa matou o ese mai Navu ia Fepuari, 1846 (DBY, 473).

Sa ou sopoia le vaitafe o le Misisipi, ma tagata o le Au Paia, mo lenei nofoaga, ma le le iloa, i lena taimi, pe matou te o, ma e sa tumau le talitonuga ua uma ona saunia e le Alii mo i matou se nofoaga lelei i le atu mauga, ma o le ia taitaiina sao i matou iina (DBY, 482).

Sa faamatauina i matou i itu uma e le matautia o sauaga a o matou fili; e faitau selau aiga, ua tuliesea mai i o latou aiga, ma faamalosia e tuua a latou mea uma, sa feoai e pei o e ua tulia ese i se tulaga sili ona mativa (DBY, 482).

Sa matou malaga atu, sa matou le iloa, sei vagana ai lo matou faamoemoe ina ia o ese mamao atu mai lima o o matou fili. Ua leai ni o matou aiga, sei vagana ai a matou taavale toso ma faleie, leai ni faleoloa mo meaai ma lavalava; ma galulue ina ia maua ni a matou meaai e ala lea i le tuua o o matou aiga i nofoaga mamao ese mo le saogalemu, ma o atu i o matou fili e galulue ai (DBY, 478).

Sa matou malaga atu i sisifo, ma malolo i nofoaga, fausia ia nofoaga, o iina sa matou tuua ai e matitiva [mo se taimi le tumau] o e ua le mafai ona faaauau le malaga ma le faapotopotoga (DBY, 474).

Ina ua matou i ai i totonugalemu o tagata Initia, o e ua faapea ua fai ma fili, e limaselau alii sa manaomia e malaga i Mekisiko e tau [i le taua i Mekisiko, 1846–48] (DBY, 476).

Sa ou alu, faatasi ma nisi o tagata o le Ekalesia, i le va o le tasi ma le luaselau maila i le tele o ala o femalagaiga, malolo i tolauapiga laiti, ma faaaoga ai lo matou tomai e saili ai tagata e ofo mai, ma i le aso na atofaina mo le feiloaiga [16 Iulai 1846 i Council Bluffs, Iowa] sa maua ai i latou na manaomia; ma e sa mafai ona faia lenei mea i le luasefulu aso mai le taimi na faailoa mai ai le manaoga (DBY, 479).

Sa savavali le autau mai Fort Leavenworth e ui mai i Santa Fe, ma pasia le toafa vevela ma le faigata ma nonofo ai i le vaega i lalo o Kalefonia, ma sa fiafia alii ofisa ma i latou o e sa faamaoni. I le taimi ua taunuu ai, o General [Stephen W.] Kearny sa i ai i se tulaga [faigata], ma o Colonel P. St. George Cooke [ o le taitai fou o le autau] sa taitai atu le autau i le mea sa maua ai le fesoasoani, ma faapea atu ia te ia, “O loo i ai iinei tama i le taimi nei latou te faasa’oina mea uma.” O tama i lena autau sa faia lo latou tiute ma le faatuatua. Sa ou le mafaufau i lena faapotopotoga laitiiti o alii e aunoa ma le mafaufau faapenei, “Ia faamanuia le Atua ia i latou e oo i le faavavau.” O mea uma nei sa matou fai e faailoa atu ai i le malo lo matou faamaoni (DBY, 477).

Sa oo atu la matou autau i le mea o loo fai ai le taua, e le faigofie mea na momoe ai i luga o vaa setima, faapena ma le alu ese mai ni nai masina, ae savavali i le sili atu i le lua afe maila e pasia toafa ma fanua valevalenoa e aunoa ma ni auala, ma lagona tulaga uma o le leai o ni mea e aoga mo le olaga filemu, faigata, ma pologa i le toesea mai le tusa ma le lua tausaga ao le i toe faatasi ma o latou aiga. Na faapena foi ona toe aafia lo matou faasaolotoina i le aofia ai o le na Silisiliese, o lå e mafai ona ia silafia le iuga mai le amataga (DBY, 479).

I lalo o ni tulaga faigata sa manaomia ai mai la matou aumalaga le limaselau o o matou alii sili ona lelei, ae tuua e ua matutua, tamaiti, o fafine i le tausiga a e o loo totoe ina ia latou tausi ma lagolagoina i latou (DBY, 478).

O i latou o e sa faamuli sa galulue ma toto mea uma sa matou manaomia e fafagaina ai i matou i le togavao. Sa matou totogiina o matou lava faiaoga, fai a matou lava falaoa ma sui o matou lava lavalava, poo le leai foi, sa leai se isi lava faamoemoe (DBY, 476).

Sa tuua nisi o e matitiva lava, o e mamai ma e ua matutua, o e sa pagatia mai le saua o le vaega o tagata, sa sasaina ma fasia i latou, ma susunuina o latou fale (DBY, 473–74).

[O nei] uso o le au paia sa faatalitali i tafatafa o le ala [i luga o le auvai i luga o Montrose, Iowa] sa galulue malosi ma le mativa ma le puapuagatia. I se tasi taimi, sa tau mai ai ia te au, sa faaumatia i latou ona o le oge, pe ana le auina mai e le Alii ia gogo ia i latou. O nei manu sa felelei agai atu i a latou taavale toso, ma sa pepe ai i latou, sa faaputuputu e uso ma tuafafine ma fai ai a latou meaai mo ni aso, seia faaauau ai la latou malaga i le vao. [Sa auina mai e Polika Iaga le au laveai ina ia aumaia nei Au Paia ina ia faatasi ma o latou aiga ma uo i le togalauapi o loo i luma atu o le auala.] (DBY, 474).

O nisi o taimi sa matou mulimuli ai i ala o Initia, o nisi o taimi sa matou mulimuli ai i le tapasa; ina ua matou tuua le vaitafe i Misuri sa matou mulimuli i le vaitafe o Palate. Sa matou fasia le tele o gata i nisi o nofoaga; sa faia auala ma fausia auala laupapa ma ua tiga ai o matou tua. O mea sa le mafai ai ona matou fausia ni auala laupapa i luga o vaitafe, sa matou la’uina o matou tagata i le isi itu i vaa (DBY, 480).

Ina ua matou feiloai ma le alii o Bridger [o lå ona le Fort Bridger, Wyoming] i luga o le Vaitafe Tele Oneone [28 Iuni 1847], sa ia faapea mai, “Lau Susuga Iaga, o le a ou tuuina atu le afe tala pe afai ou te iloa e maua ni sana matua i [nei mauga]. Sa ou faapea atu, “Faatali mo le sefuluvalu masina ona ou faaali atu lea o sana e tele ia te oe.” Sa ou fai atu ea lenei mea ona o lou poto? Leai. O lou faatuatua; ae sa leai se faamalosiauga — mai mafuaaga lava na tei ua oo mai ma mea uma na mafai ona matou aoaoina mai lenei atunuu–i lona malulu ma le aisa, sa faigata ai ona talitonuina e mafai ona matou totoina se mea… . Sa i ai lo matou faatuatua e mafai ona matou totoina sana; pe sa i ai ea se mea e leaga ai lenei mea? E leai lava. Ana leai lo matou faatuatua, o le a le mea e oo ia i matou? O le a matou o ifo ma le le talitonu, tapunia uma ia ala manuia uma mo le tausia o i matou ma o le a le mafai ona ola se mea (DBY, 481).

[Ia Iuni 30, 1847,] ina ua oo mai le aumalaga a paionia i le Green River [e tusa ma le 80 maila i sasae o le Vanu Tele o Sate Leki], sa matou feiloai ai ma Samuel Brannan ma nisi mai [San Francisco,] Kalefonia, ma e sa latou mananao ina ia matou malaga atu iina. Sa ou faapea atu, “Tatou o i Kalefonia, ma e le mafai ona tatou nonofo iina i le sili atu i le lima tausaga; ae ao ona tatou nonofo iinei i mauga, ma toto ai a tatou lava pateta, ma ai; ma sa ou faamoemoe e nonofo iinei.” Sa matou i ai pea i le tuasivi o le manu, (faatusa Mauga Papa i le manu e malo lona tuasivi) o iina o loo i ai le ponaivi ma musele, ma ua matou faamoemoe e nonofo iinei, ma e le mafai e le fili ona faatamaiaina i matou (DBY, 475).

Sa matou o ese ma isi mai i le mea ua taua o Emigration Canyon, sa matou sopoia ia mauga tetele ma mauga iti, ma o mai i lalo o le vanu e tusa ma le tolu kuata maila i sisifo o iinei. [O Orson Pratt ma Erastus Snow sa taunuu mai i le Vanu o Sate Leki ia Iulai 21, 1847; o le muai aumalaga tele sa taunuu mai i le aso 22 o Iulai. O le aumalaga mulimuli ma Peresitene Polika Iaga, o le sa tigaina i le fiva mai le mauga, sa taunuu mai i le vanu ia Iulai 24.] Sa matou taunuu, ma vaavaai solo, ma e sa mulimuli ane sa matou api i le va o le valalua o ala o le Aai o Creek, ma le tasi e agai atu i saute i sisifo ma le isi i sisifo. O iinei sa matou faatuina ai la matou fu’a, o le fanua o le a fausia ai le malumalu ma le isi laufanua e maualuga atu; o iinei sa faatuina ai o matou faleie ma faamoemoe o iinei o le a matou nonofo ai (DBY, 474).

Sa matou taunuu iinei, sa matou maua ai ni nai … Initia, o ni nai luko ma lapiti, ma le tele o alisi; ae o ni laau lanulauava poo ni laau fua, poo se laufanua lanumeamata, sa matou le maua se mea o lena ituaiga, sei vagana ai ni nai laau vavae ma laau fai fale i le faatausiusiu o City Creek. Sa matou tauaveina mea uma sa ia i matou mo se 1200 poo le 1300 maila seia matou taunuu. Ina ua matou tuua o matou aiga, sa matou aveina mea sa le i gaoia e tagata faatupu faalavelave, o a matou solofanua, ma povi, ma o nisi o fafine sa latou aumaia lava a latou aumalaga iinei. Sa le atoa le 365 pauna o mea e fai ai falaoa ina ua faatoa amata mai le malaga mai le vaitafe o Misuri, ma sa le atoa foi le afa o tagata na oo i le afa o na pauna mea na i ai. Sa matou aumaia fatu sana, o mea e fai ai faatoaga, meafale, o kesi a failautusi, kapoti e tuu ai ipu, moega, piano, faata tetele, nofoa lelei, kapeta, suo ma tui lelei ma isi meafale matagofie, ma meafale o le potu malolo, ogaumu kuka, ma isi mea., ma e sa matou aumai iinei ma faaputu faatasi ma nisi o fafine ma tamaiti, i se tulaga fenumiai, ma solofanua ua gaugau, … povi e taitolu vae, ma povi e taitasi matasusu (o se faamatalaga faatalasua i le tulaga leaga na iai manu). Ua na o le pau lea o ala e femalagaai ai, ma e a na matou le aumaia a matou meatotino i lenei auala, semanu ua le mafai ona matou maua ni mea, aua e matua leai se mea iinei (DBY, 480).

Sa matitiva le Au Paia ina ua o mai i le vanu (DBY, 475).

Sa latou maua ni nai pau o manu, ma fai ai ofuvae ma seevae, ma ofutetele e gaosia mai pa’u pafalo e pulupulu ai. O nisi na maua palanikete ao nisi e leai; o nisi na i ai ofutino, ma ou te matea o nisi e leai. O le isi tamaloa na ia faapea mai ia te au e leai sona ofutino mo ia lava poo lona aiga (DBY, 475–76).

O le a ou taumafai e faapea atu e leai se tasi o le toafa o lou aiga sa i ai ni seevae ina ua matou o mai i lenei vanu (DBY, 476).

Sa i ai lo matou faatuatua, sa matou ola i le faatuatua, sa matou o mai i nei mauga ona o le faatuatua. Sa masani ona ou fai atu ai, e ui ina atonu e le logolelei i le faalogo a nisi le faaupuga, na tatou o mai iinei e lå lavalava, leai ni seevae, ma e a faatusatusa atu e sa’o lenei mea (DBY, 481).

Sa matou tatalo mo le laueleele, ma faamanuiaina faapea foi ma le vai, ea ma mea uma o i ai i le Alii, ma sa fiafia mai le lagi i lenei laueleele ma sa faamanuiaina, ma o lenei la ua tatou maua mai ai sana, o fualaau taumafa mata ma fualaau faisua e sili ona lelei (DBY, 483).

Seia vagana ai le oo mai o le Au Paia iinei, sa leai se tasi o le au a’e mauga ma i latou sa malaga mai iinei, e tusa ai ma lo matou iloa, e talitonu o le a mafai ona ola ma matua se fatu sana i nei vanu. Matou te iloa o le sana ma le saito o loo maua tele iinei, ma e matou te iloa e sili le lelei o lo matou laueleele e mafai ona ola ai povi, solofanua, ma isi ituaiga o manu tatou te manaomia (DBY, 485).

Sa leai se eleele, mai taimi o Atamu seia oo mai i le taimi nei, sa faamanuiaina sili atu nai lo lenei laueleele e lo tatou Tama oi le lagi; ma o le a atili ona faamanuiaina pea, pe afai tatou te faatuatua ma lotomaualalo, ma faafetai i le Atua mo le saito ma le sana, o fualaau, o fualaau aina, o povi ma mea uma ua ia tuuina mai ia i tatou, ma taumafai e faaaoga mo le atinaeina o lona malo i luga o le fogaeleele (DBY, 483).

O i tatou o paionia o lenei nuu (DBY, 474).

Sa matou lomia le uluai pepa, sei vagana ai le lua, sa amataina le uluai togalaau, totoina le uluai saito, toetoe lava foi o le uluai aoga na amataina, ma faia le uluai tulaga o le faaleleia o lo tatou agaga faapaionia, i se tulaga maualuga, mai le vaitafe o Misisipi seia oo atu i le Vasa Pasefika; ma o iinei ua matou oo mai i ai, ina ia te’a ese mai le faalavelave o le tele o tagata, pe a mafai ai. Sa matou manatu o le a matou taumafai e o ese mamao mai tagata; sa matou mananao e o atu i se nofoaga ese, e pei o Aperaamo, ina ia matou i ai i se mea o le a matou le sese soo ai ma isi foi (DBY, 476).

Sa matou naunau ina ia malamalama tagata ese sa matou le o mai iinei ona o sa matou filifiliga, ae ona ua alagatatau ona matou o i se mea, ma o le nofoaga sili lenei ua matou maua. Sa le mafai e se tagata ona ola iinei seia vagana ua ia galue malosi ma tau ma faafetaiai atu i elemene, ae o se nofoaga sili ona lelei e ola ai tagata o le Au Paia, ma o le a faamanuiaina i matou i le ola ai iinei, ma o le a galueaina e faapei o le Faatoaga i Etena, ma o le Alii Silisiliese o le a puipuia lana Au Paia ma o le a faasao i latou pe a latou faia lona finagalo. Pau lava lou popolega o lo matou le faia o le mea tonu, afai matou te fai [meatonu] o le a avea i matou faapei o se aai i luga o le mauga, o lo matou malamalama o le a le pupunia (DBY, 474).

Ua na o le fitu tausaga talu ona matou tuua Navu, ma o lenei ua matou sauni e fausia se tasi malumalu. Sa ou tepa i tua i a matou galuega ma le fiafia. O loo iinei le faitau selau ma le faitau afe o tagata sa le maua le faamanuiaga sa maua e nisi o i matou. E te fesili o a faamanuiaga? Aisea, o le uia o se ala sili ona faigata ma le vaapiapi. Sa latou le i maua le avanoa e gaoia ma faaleagaina ai a latou meatotino, o le i ai i le ogatotonu o tagata saua ma le oti, e faapei ona matou ui mai ai (DBY, 482).

Tou te fesili pe matou te nonofo i nei mauga, ou te tali atu ioe, pe afai tatou te fiafia e fai le finagalo o le Atua lo tatou Tama oi le Lagi. Afai tatou te fiafia e liliu ese mai le tulafono paia a le Alii o Iesu Keriso, e faapei o Isaraelu anamua, o le liliu o le tagata i ona lava ala, o le a faatapeapeina ma faaleagaina i tatou, e tuuina atu i tatou i luma o o tatou fili ma fasiotia ai, seia vagana ua tatou manatua le Alii lo tatou Atua ma naunau e savavali i ona ala (DBY, 483).

E toatele e ono fesili, “O le a le umi tatou te nonofo ai iinei?” Tatou te nonofo iinei i le umi e tatau ai. “E tuliese i tatou pe a tatou o?” Afai tatou te ola ma fiafia ia i tatou lava, ma le tuliesea i tatou lava mai o tatou aiga o le a le tulieseina lava i tatou. Saili i le atamai sili e mafai ona e maua, aoao e faaaoga au galuega, fausia ni fale lelei, fai ni faatoaga mananaia, toto ia apu, pea, ma isi fualaau ina ia ola talaulau iinei, faapea foi i laau e pei o vine, fualaau mumu suamalie (raspberry ma le strawberry), ma fausia ma teuteu faamatagofie le aai (DBY, 483–84).

Faailoga lo tatou nofoaga mo le ono selau maila i nei mauga ma faailoga le auala sa tatou ui mai ai iinei, fausia o ala laupapa ma le faia o auala e sopoia ai le fanua tele ua leai ni laau, mauga ma mato tifato! Sa matou o mai iinei e aunoa ma se tupe i taavale toso tuai, o a matou uo … ua tau mai e “ave ia mea uma e mafai ona ave; aua e le toe maua nisi mea! Ave uma fatu laau e mafai ona outou ave, aua tou te le maua nisi iina!” Sa matou faia lenei, ma e faaopoopo i mea uma nei sa matou faapotopoto i e matitiva uma sa mafai ai, ma ua tuuina e le Alii i matou i nei vanu, ma poloaiina o le a ia faalafi i matou mo sina vaitau seia tea ese lona toasa mai le nuu. Pe tatou te talitonu i le Alii? Ioe (DBY, 475).

Ona o le agalelei o le lagi, sa mafai ai ona matou sao mai nei faafitauli, ma mafai ai ona faatasi iinei i le aso i le va o nei mauga, e leai se mea matou te fefe ai, e mamao ese mai i o matou tagata saua, mamao ese mai le faigata ma le fenumiai o le lalolagi tuai (DBY, 482).

• O ai na ave i ai e Peresitene Iaga le faafetai mo le fuafuaga o le o atu o le Au Paia i Mauga Papa ma le Vanu i Sate Leki?

• O a mafuaaga na mafua ai le o ese o le Au Paia mai Ilinoi? E faapefea ona iloa e Peresitene Iaga le mea e taitai i ai le Au Paia?

• Aisea na faamalosia ai e taitai o le Ekalesia le 500 o e na ofo mai e faatasi ma le Autau a Mamona ma tuua o latou aiga i se taimi faigata i lo latou malaga atu i sisifo?

• O le Autau a Mamona sa le tau lava i se taua aua sa maea le taua i le taimi ua latou oo ai i lo latou nofoaga. O le a le mea sa pagatia ai le Au Paia ona o le valaau a le malo mo se autau? Aisea e te manatu ai sa taua mo i latou le osi o lena taulaga? O a ni faamanuiaga na maua ona o lenei tulaga?

• Sa faapefea ona faamalieina e le Alii le fiaaai o le Au Paia mo sina vaitaimi? Sa faapefea ona fesoasoani le Alii ia te oe i le taimi e manaomia ai?

• I le Mataupu Faavae ma Feagaiga 136 o loo i ai “le Upu ma le Finagalo o le Alii e faatatau i le Togalauapi o Isaraelu i la latou malaga i Sisifo” (fuaiupu 1). O lenei faaaliga sa tuuina atu ia Peresitene Iaga i le Winter Quarters i le aso 14 o Ianuari 1847. E faaopoopo i le faatulagaga o loo faamatalaina i lenei vaega, o a nisi o fautuaga sa tuuina atu i le Au Paia sa malaga atu i sisifo?

• O a ni atugaluga sa faailoa atu e Jim Bridger ia Peresitene Iaga? O le a le faavae o le tali malosi a Peresitene Iaga ia Mr. Bridger? E faapefea ona e iloa le tulaga faamanuiaina e oo mai ona o le faaaogaina o le faatuatua?

• Aisea na filifili ai e Peresitene Iaga e nonofo i Mauga Papa ae le faaauau i Kalefonia?

• O a ni auala sa sailia ai e le Au Paia ina ia maua ai ni tali i lo latou mativa?

• Sa saunoa Peresitene Iaga, “Sa leai muamua se eleele, mai le taimi o Atamu seia oo mai i le taimi nei, sa sili atu ona faamanuiaina nai lo lenei laueleele e lo tatou Tama oi le lagi.” O le a le mea e manaomia e le Au Paia poo fea lava e nonofo ai ina ia mafai ai ona faaauau pea nei faamanuiaga? O le a le uiga o le “ola i le faatuatua? O le a la tatou mea e fai ina ia sili ona atoatoa ai le ola i le faatuatua ia Iesu Keriso?

• O le a le mea sa faataunuuina e le Au Paia i le avea ai o ni paionia o Mauga Papa?

• O le a lau mea e fai ina ia atinae ai le Ekalesia poo fea lava e te ola ai?

• Sa saunoa Peresitene Iaga i se saunoaga e le masani ai, “O loo iinei le faitau selau ma le faitau afe o tagata sa le maua le faamanuiaga sa maua e nisi o i matou. Sa latou le i maua le avanoa e gaoia ma faaleagaina ai a latou meatotino, o le i ai i le ogatotonu o tagata saua ma le oti, e faapei ona matou ui mai ai.” O le a sou manatu i le uiga o lana saunoaga? Aisea ua avea ai le Vanu i Sate Leki o se nofoaga sili ona lelei e ola ai tagata o le Au Paia”? E faapefea e faafitauli ona faamanuiaina lou olaga? O le a se mea tatou te fai ina ia faaliliu ai e tusa lava poo se luitau e sili ona faigata e maua ai se avanoa e alualu ai i luma?