Talafaasolopito o le Ekalesia
P. H. Ropati


“P. H. Ropati,” O Autu o le Talafaasolopito o le Ekalesia (2022)

“P. H. Ropati,” O Autu o le Talafaasolopito o le Ekalesia

P. H. Ropati

O Polika Henry Ropati (1857–1933) o se faifeautalai, tagata atamai, failotu, tusitalafaasolopito, ma se Fitugafulu o le na tusia ma tuufaatasia le tele o tusi, e aofia ai uluai voluma e tele o le talafaasolopito o le Ekalesia ma se faasologa o mataupu faalelotu mo Korama a Fitugafulu. Sa finau Ropati ma le au faitio o le Tusi a Mamona, ma faamautu mai o le moni o le tusi e mafai ona tatalia suesuega faigata faaleaoaoga. O lana sikolasipi na ia mauaina ai le faatofalaiga o se “puipui o le faatuatua.”1

Ata
P. H. Ropati

P. H. Ropati o se tusitala maoae ma se failauga i tagata toatele e faaopoopo atu i lana auaunaga o se peresitene o le misiona ma se Pulega Aoao.

Sa fanau Ropati i se aiga limavaivai i Lancashire, Egelani, ma sa mafatia lava a o tamaitiiti lea na mulimuliane ona faamatalaina o se olaga na tumu i miti leaga ma matautia le faanoanoa, i se vaega ona o le fiafia o lona tama i taaloga faitupe ma le ava malosi.2 Sa tau feololo le olaga ina ua uma ona auai ona matua i le Ekalesia, ae o lona tina, o Ana, na filifili e nonofo valavala ma lona tama ma malaga atu i le Teritori o Iuta e faatasi ai ma le Au Paia o Aso e Gata ai iina. Talu ai ona o lona tulaga tau tamaoaiga, sa le mafai ai e Ana ona aumaia uma lana fanau, ma tuua ai loa Ropati laitiiti i le tausiga a se aiga o le nuu i le 1862. I le 1866, na tuua ai e Ropati Egelani ina ia faatasi atu i lona tina ma sa papatiso ai i le tausaga na sosoo ai.

Sa ia auauna ai i ni nai misiona, e aofia ai asiasiga i Misiona a Setete i Saute ma Sasae. Na toe foi o ia i le Misiona a Setete i Saute o le peresitene o lena misiona i le 1883. I le taimi lea sa feagai faifeautalai ma le faasagatau saua i le Iunaite Setete i saute. I le 1884, na tafanaina ma fasiotia ai Viliamu S. Berry ma Ioane H. Gibbs e se au o tagata leaga e fai matapulepule i Tenesi lea na lauiloa o le Fasiotiga Tele i Cane Creek. I le avea ai o Ropati ma sui peresitene o le misiona, sa tuuina atu ia te ia le galuega o le aoina mai o tino maliliu o nei faifeautalai ma faamautu le toe auina atu i luta mo le lagomauina lelei. Ina ia puipuia o ia, sa suia ona foliga i le seleina lea o lana ava ma faia ni ofu masaesae.

Ata
P. H. Ropati

O le ata o P. H. Ropati i ana teuga e sui ai ona foliga lea na ia faaaogaina ina ua ia aoina mai tino o faifeautalai sa fasiotia i le 1884 a o auauna o ia o le peresitene o le misiona.

E pei lava o le tele o alii o le Au Paia o Aso e Gata Ai i le faaiuga o le 1800, sa falepuipuia Ropati i lona faia lea o faaipoipoga faaautaunonofo i Iuta. Ina ua mavae le lima masina i le falepuipui ma tatala ai o ia i le 1889, na auai atu o ia i faiga faaupufai ma auauna atu ai i le fono faafaavae o le 1895 i Iuta, lea na finauina ai e le au faipule se talosaga i le Konekeresi a le Iunaite Setete mo le tulaga faasetete. Sa teteeina e Ropati le talosaga mo le palota a tamaitai, e ui lava sa palota le tauaofiaga e lagolagoina, ona o lona mata’u i le ono le taliaina e le peresitene o le Iunaite Setete i le taimi lena o le talosaga mo le faavae i le avatu faatasi ai lea ma le talosaga e palota tamaitai.3 Ina ua uma ona tuuina atu ia Iuta le tulaga faasetete, sa tauva loa Ropati mo le tofi i le Pati Faaupufai Faatemokalasi ma iu ai ina filifilia i le Maota o Sui i le 1898. Talu ai ona o masalosaloga tumau o le malo e uiga i le faia pea e le Au Paia o Aso e Gata Ai o faaipoipoga faaautaunonofo, sa teena ai e le Konekeresi a le Iunaite Setete le nofoa faakonekeresi o Ropati.4

Sa iloga le auauna ai o Ropati o le peresitene o le Aufono Muamua a Fitugafulu mai i le 1887 seia oo ina maliu i le 1933, o le taimi lea na ia tusia ai le tele o galuega taua. Sa ia mafaufau i ana taumafaiga malolosi e faaleleia ona mafaufauga faalelotu ma ona malamalamaga faasaienisi uma, The Truth, the Way, and the Life: An Elementary Treatise on Theology, lana galuega silisili. Ae ina ua finauina e le aufaitau i le Au Peresitene Sili ma le Korama a Aposetolo e Toasefululua nisi o ana faamatalaga e uiga i le matua o le lalolagi, tupu ma suia faanatura, ma le agai i luma faavavau, na filifili ai Ropati e le toe faasa’oa pe lolomiina le uluai tusiga. Ae peitai, o ana galuega faaletalafaasolopito na lolomiina e le Ekalesia. O ana lomiga e fitu-voluma o le Talafaasolopito o le Ekalesia ma lana lomiga e ono-voluma o le Talafaasolopito Atoa o le Ekalesia na avea ma autu o tusitusiga faatalasolopito a le Au Paia o Aso e Gata Ai mo le vaega na totoe o le seneturi 20.

Autu Fesootai: Au Faitio o le Tusi a Mamona, Korama a Fitugafulu, Faamasinoga o Reed Smoot, Le Faaituau i Faiga Faaupufai

  1. “B. H. Roberts, Venerable Dignitary of the ‘Mormon’ Church, Is Summoned,” Logan Herald-Journal, Set. 28, 1933, 1.

  2. Truman G. Madsen, Defender of the Faith: The B. H. Roberts Story (Aai o Sate Leki: Bookcraft, 1980), 1–10.

  3. Tagai Autu: Aia Tatau a Tamaitai e Palota Ai.

  4. Davis Bitton, “The B. H. Roberts Case of 1898–1900,” Utah Historical Quarterly, vol. 25 (1957), 35–54; tagai foi i Autu: Iuta, Le Faaituau i Faiga Faaupufai, Faamasinoga o Reed Smoot.